Toetsing van het Gewasbescherming En Weer Informatie Systeem (GEWIS) voor herbiciden

GEWIS is een acroniem dat staat voor “Gewasbescherming En Weer Informatie Systeem”. GEWIS is een hulpmiddel voor het inschatten van de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen. Gegevens over eigenschappen en werkingsmechanismen van gewasbeschermingsmiddelen worden gecombineerd met weerinformatie. Het resultaat van deze informatie levert een inschatting van de effectiviteit van de toepassing en een advies over de mogelijkheid om de dosering eventueel te verlagen.

In 2000 startte onderzoek om gegevens te genereren waarmee uitkomsten van GEWIS (Gewasbescherming En Weer Informatie Systeem) konden worden getoetst en worden verbeterd. Gebleken is dat de trend die GEWIS inschat voor de onderzochte middelen betrouwbaar was. De mogelijkheid om de dosering te verlagen als de omstandigheden (zeer) gunstig zijn, bleken soms te ruim en soms te krap te worden ingeschat. Tenslotte werd duidelijk dat het proces “blad nat” beter op een andere manier in de advisering kan worden ingebouwd dan op dit moment.

Proefopzet

Per bak werden drie onkruidsoorten opgekweekt in de kas. Per onkruidsoort werden drie stadia per middel en tijdstip gespoten. De middelen Basagran, Mikado en Sencor werden op drie tijdstippen en in vier doseringen verspoten. Het effect van alle drie de middelen werd getoetst op perzikkruid en melganzevoet. Mikado en Sencor werden tevens getoetst op hanepoot en Basagran ook op muur. Voor en na de bespuitingen werden per soort en stadium de plantaantallen geteld. Daarna werd per soort en stadium de biomassa (versgewicht) bepaald.
Een kwalitatieve vergelijking met GEWIS werd gedaan door de ED90 (is de dosering waarbij 90% van de onkruiden worden bestreden) te relateren aan de gemiddelde ED90 van de betreffende soort en grootte van de drie tijdstippen. Door deze methode te hanteren werd het mogelijk het kwalitatieve GEWIS-advies te toetsten aan kwantitatieve effecten die op het proefveld werden bepaald.

Resultaten en conclusies

Gebleken is dat de trend die GEWIS voor Basagran, Mikado en Sencor inschat betrouwbaar is. De mogelijkheid om de dosering te verlagen als de omstandigheden (zeer) gunstig zijn, blijkt bij Basagran wat te ruim te worden ingeschat en bij Mikado en Sencor te klein.
Naast de aspecten die in de doelstelling zijn verwoord, werd ook gekeken naar de bruikbaarheid van GEWIS. Daarbij werden de volgende constateringen gedaan:

• GEWIS geeft een advies over de relatieve geschiktheid van de omstandigheden voor het betreffende middel. Het geeft inzicht in de geschiktheid van het ene ten opzichte van het andere moment;
• Van veel herbiciden ontbreekt informatie om de laagste effectieve dosering nauwkeurig te voorspellen;
• Bij gebruik van GEWIS kan het effect van hulpstoffen op de werking van de middelen op een gekozen tijdstip inzichtelijk worden gemaakt. Advisering met betrekking tot het toevoegen van een hulpstof om de werking onder ongunstige omstandigheden te verbeteren of tot het achterwege laten van hulpstoffen als gewas en onkruid weinig afgehard zijn, is daarom zeer zinvol.

GEWIS houdt standaard rekening met de vochtigheid van het blad door dauw of neerslag. Dit proces kan een zeer grote invloed op de uitkomst van het GEWIS-advies hebben; vochtig blad door dauwvorming leidt tot de inschatting dat spuitomstandigheden ongunstig zijn. In dit onderzoek kwam naar voren dat GEWIS veel langer “blad nat” voorspelde dan in de proeven optrad. Bovendien kan iets vochtig blad een zeer gunstige werking van het middel hebben.
De vochtigheid van het blad is makkelijk op het veld te controleren. Het proces “blad nat” kan dan ook beter op een andere manier in de advisering worden ingebouwd.