Brancheorganisatie Akkerbouw logo

Kennisakker.nl

Publicatie datum: 30-04-2004

Teelthandleiding groenbemesters - Perzische klaver

In dit hoofdstuk van de teelthandleiding groenbemesters worden dierse aspecten van Perzische klaver belicht.

Algemeen

Perzische klaver is oorspronkelijk afkomstig uit het Midden-Oosten. Het is een eenjarige klaver met dikke holle stengels, roze-rode bloemen en geel tot bijna zwartgroen zaad. Het duizendkorrelgewicht is 1,3 gram. Perzische klaver is een vrij betrouwbare groenbemester voor inzaai onder dekvrucht aangezien het zaad vrij gemakklijk aanslaat. In ons land kan Perzische klaver een redelijk resultaat geven bij uitzaai onder wintertarwe mits er niet te vroeg wordt gezaaid. Bij vroeg zaaien groeit Perzische klaver te hoog in de dekvrucht; ook in tarwerassen met kort stro kan dit gebeuren. Vlas als dekvrucht is ongeschikt. Het gewas kan op alle grondsoorten gezaaid worden. Perzische klaver is na witte klaver de beste stikstofbinder onder de klavers; i.c.m. de vrij hoge drogestofproductie kan de stikstof inhoud van het gewas heel hoog zijn.

Zaaien

Zaaien van Perzische klaver onder dekvrucht kan gebeuren in (de tweede helft van) april en mei; er is dan 10-15 kg zaaizaad per ha nodig. Stoppelzaai is ook mogelijk tot ongeveer half juli. Bij uitzaai als stoppelgewas moet circa 15-20 kg per ha gebruikt worden. Net als bij de andere klavers is de optimale zaaidiepte 1 à 1,5 cm.

Rassenkeuze

Er wordt onderscheid gemaakt in grofzadige en fijnzadige herkomsten. De grofzadige herkomsten hebben de voorkeur aangezien ze een betere hergroei na de oogst van de dekvrucht geven en bij uitzaai na de oogst van een cultuurgewas een vlottere ontwikkeling. Grofzadige herkomsten moeten echter niet te vroeg ondergezaaid worden omdat ze dan te hoog in de dekvrucht groeien. Ook fijnzadige herkomsten dienen laat ondergezaaid te worden; ze kunnen slecht tegen maaien en geven bij een vroege onderzaai geen hergroei na de oogst van de dekvrucht.

Bemesting

Evenals witte en rode klaver is het niet nodig Perzische klaver van stikstof te voorzien. Via het stikstofbindend vermogen voorziet deze klaver (net als de meeste andere vlinderbloemige groenbemesters) in zijn eigen stikstofbehoefte.

Ziekten

Klaver kan optreden als waardplant voor de verwelkingsziekte Verticillium dahliae. Een gevoelig gewas als vroege aardappelen dat in nauwe bouwplannen geteeld wordt moet niet vooraf worden gegaan door een klavergewas, zeker wanneer dit gewas lang heeft gestaan en heeft gebloeid. In ruimere bouwplannen met aardappelen doet klaver minder schade. Ook aardbeien en laanbomen zijn gevoelig voor Verticillium dahliae. Ook deze gewassen moeten in bouwplannen waarin aardappelen voorkomen niet vooraf worden gegaan door klaver.

Plagen

In klavers kunnen zeer hoge dichtheden naaktslakken (Deroceras reticulatum) worden opgebouwd. Dit leidt tot problemen in de volgteelt maar kan ook schade veroorzaken in belendende percelen. Problemen met naaktslakken blijven grotendeels beperkt tot de kleigronden.

Onkruiden

Een chemische onkruidbestrijding in de dekvrucht is heel moeilijk omdat Perzische klaver gevoelig is voor veel herbiciden. Na de oogst van de dekvrucht is de ontwikkeling vlot en is de onkruidonderdrukking van het gewas vrij goed.

Aaltjes

Nadeel van klavers is dat veel van de plantparasitaire aaltjessoorten zich sterk op vlinderbloemigen vermeerderen. Met name op de zandgronden kan dit tot problemen leiden. Klavers bouwen hoge dichtheden op van het noordelijk wortelknobbelaaltje, wortellesieaaltjes. Perzische klaver is net als Alexandrijnse klaver een positieve uitzondering voor de Trichodoriden maar niet voor tabaksratelvirus. Perzische klaver vermeerdert Trichodoriden slecht.

Afbeelding. Schade op peen door het Noordelijk wortelknobbelaaltje (M. hapla); klavers vermeerderen dit aaltje sterk.

Onderwerken

Het onderploegen van Perzische klaver levert zowel in de herfst (op kleigronden) als in het voorjaar (op lichte gronden) geen problemen op. Voorbewerkingen zijn meestal niet nodig.

Opslag

Het gewas is matig vorstgevoelig en kan niet al te strenge winters overleven. Goed ploegen voorkomt problemen met hergroei van gewasresten. In de praktijk komen echter weinig tot geen problemen met opslag voor. Ook opslag uit zaad komt niet voor.

Drogestofopbrengst

Perzische klaver is een zeer productieve klaversoort. Afhankelijk van zaaitijd en groeiomstandigheden kan een bovengrondse productie tot 4.000 kg drogestof per ha gehaald worden.

Teeltkosten

De kosten van de teelt van Perzische klaver zijn beperkt en bestaan vooral uit de zaaizaadkosten. Het zaaizaad van de diverse klaversoorten is relatief duur, maar de zaaizaadhoeveelheid per ha is beperkt. Een stikstofbemesting is niet nodig. De arbeidsbehoefte is minimaal en beperkt zich tot het inzaaien (onder dekvrucht).
Materiële kosten:
zaaizaad: 15 kg à € 6,60 (incl. BTW) = € 100
N-bemesting: geen