Brancheorganisatie Akkerbouw logo

Kennisakker.nl

Publicatie datum: 15-03-2006

Optimalisatieonderzoek van herbiciden in veldbeemd

Bestrijding van straatgras en ruwbeemdgras is een probleem in veldbeemd. Met het huidige middelenpakket worden deze onkruiden maar matig bestreden. In dit onderzoek werd een mogelijke bestrijdingsstrategie ontwikkeld, waarbij zowel middelen worden toegepast in als na de oogst van de dekvrucht en als correctiemiddel in het voorjaar van de oogst van het veldbeemdgras.

In de dekvrucht was toepassing van Stomp (1,25 l/ha), Boxer (2 l/ha) en Hussar (0,2 kg/ha + 1 l/ha Actirob) wel veilig voor veldbeemd, maar de bespuitingen leidden na de oogst van de dekvrucht niet tot een geringere straatgrasbezetting (alleen getoetst in 2005).
Straatgras werd in 2004 het beste bestreden door een herhaalde toepassing van Luxan ethofumesaat (3 l/ha) na de oogst van de dekvrucht in het najaar. In 2005 gaven de combinaties Stomp, Boxer en Luxan ethofumesaat in combinatie met Hussar in het voorjaar het beste bestrijdingsresultaat.
Een herhaalde toepassing van Luxan ethofumesaat (3 l/ha) na de oogst van de dekvrucht óf een enkele toepassing van ethofumesaat na Stomp of Boxer in het najaar leidde wel tot een zekere opbrengstderving. De financiële opbrengst was bij een herhaalde toepassing van ethofumesaat in 2004 5% hoger dan onbehandeld. In 2005 lukte het voor geen van de objecten om een voldoende zuiverheid (minder dan 0,5 % straatgras in het geschoonde zaad) te bereiken en kon door de forse straatgrasvervuiling niet voor alle objecten de financiële opbrengst worden berekend.

Onderzoek

In 2003 en 2004 werd in veldbeemdgras onder dekvrucht wintertarwe een proefveld aangelegd met diverse behandelingen. Na de oogst van de dekvrucht werd voor ieder spuittijdstip een inschatting gemaakt van de dichtheid en grootte van het straatgras en het veldbeemd. Gedurende het seizoen werd het bestrijdingsresultaat van de behandelingen bepaald door de grondbedekking van de veldbeemd en van nature voorkomend straatgras in de netto-strook in te schatten. In beide jaren werd in het verloop van het seizoen de gewasbedekking tarweopslag bepaald en in 2003 ook de gewasbedekking Vulpia en windhalm. De laatste onkruidsoorten kwamen in de proef van 2004-2005 niet voor.

In 2003 werd het effect van de bespuitingen op de financiële opbrengst van het zaad via het volgende rekenvoorbeeld inzichtelijk gemaakt. In 2004 kon door de forse vervuiling door straatgras de financiële opbrengst niet voor alle objecten worden berekend en is daarom berekening van de financiële opbrengst achterwege gelaten.
Bij Cebeco Seeds worden voor de eindafrekening van veldbeemd (in 2004) de volgende prijsgroepen gehanteerd:

Prijsgroep 1: 115 euro per 100 kg (maximum Poa annua: spoor = 0,05% )
Prijsgroep 2: 105 euro per 100 kg (maximum Poa annua: 0,2 %)
Prijsgroep 3: 95 euro per 100 kg (maximum Poa annua: 0,5 %)

Afbeelding. Straatgras (lichtgroene pollen) in veldbeemdgras, lange spruiten is opslag wintertarwe.

Resultaten en conclusie

Proef 2003-2004

In tabel 1 wordt per object de relatieve financiële opbrengst van het zaad na verrekening weergegeven.

Het beste financiële resultaat werd geboekt door de objecten M02 (middel A (2,5 l/ha)) en M07 (Luxan ethofumesaat (3 l/ha)) in september + Hussar (0,2 l/ha begin maart). Object M10 (Luxan ethofumesaat (3 l/ha) in september en eind oktober) gaf echter een betere bestrijding van het straatgras dan de objecten M02 tot en met M08.

Tabel 1. Objecten en opbrengst in euro na verrekening via de diverse prijsgroepen gehanteerd door Cebeco Seeds (AGV4042, Lelystad, 2004).
ObjectMiddelDosering (l/ha)SpuittijdstipRelatieve zaadopbrengst (100 = 1.338 kg/ha)Verontreiniging met straatgras (%)Relatieve financiële opbrengst (100 = €1.271/ha)
M01onbehandeld1000,4100
M02Stomp2,502-09-031060,1117
M03Stomp, Hussar*2,5 , 0,202-09-03, 29-03-041020,1113
M04Boxer4,016-09-03990,1110
M05Boxer, Hussar*4,0 , 0,216-09-03, 29-03-041030,2114
M06Luxan ethofumesaat3,016-09-031010,1112
M07Luxan ethofumesaat, Hussar*3,0 , 0,216-09-03, 29-03-041070,2118
M08Hussar0,229-03-041000,2111
M09Luxan ethofumesaat5,023-02-04650,365
M10Luxan ethofumesaat, Luxan ethofumesaat3,0 , 3,016-09-03, 28-10-04870,0105

* + Actirob B (1 l/ha)

Proef 2004-2005

In de dekvrucht wintertarwe werden in het voorjaar van 2004 in stroken 1,25 l/ha Stomp, 2 l/ha Boxer en 0,2 kg Hussar + 1 l/ha Actirob B toegepast. Een vierde strook bleef onbehandeld.

De bespuitingen in de dekvrucht gaven geen betrouwbare verschillen in straatgrasbestrijding.

Na de oogst van de dekvrucht werden op alle stroken de objecten uit tabel 2 aangelegd. De bezetting met tarweopslag zorgde, mede door een late bespuiting met Targa Prestige, voor nogal wat gewasbedekking. De opbrengstbepalingen vonden plaats in de Hussar- en onbehandelde strook, omdat er tussen de vier stroken geen verschil in straatgrasbestrijding werd gevonden en deze strook de minste tarweopslag had.

Tabel 2. Objecten, relatieve zaadopbrengst en verontreiniging met straatgras (%) (AGV4335, Lelystad, 2005).
ObjectMiddelDosering (l/ha)SpuittijdstipRelatieve zaadopbrengst (100 = 1.338 kg/ha)Verontreiniging met straatgras (%)
B01onbehandeld1007,0
Bo2Stomp2,501-09-041112,7
B03Stomp, Hussar*2,5 , 0,201-09-04, 01-04-051212,3
B04Boxer4,001-09-041163,2
B05Boxer, Hussar*4,0 , 0,201-09-04, 01-04-051211,7
B06Luxan ethofumesaat3,001-09-041252,9
B07Hussar*0,201-04-051192,8
B08Luxan ethofumestaat, Luxan ethofumestaat3,0 , 3,001-09-04, 26-10-04916,0
B09Stomp, Luxan ethofumesaat2,5 , 3,001-09-04, 26-10-04886,9
B10Boxer, Luxan ethofumesaat4,0 , 3,001-09-04, 26-10-04955,7
M11Luxan ethofumesaat, Hussar*3,0 , 0,201-09-04, 26-10-041302,5

*: + Actirob B (1 l/ha)

Effectiviteit en selectiviteit

Proef 2003-2004

Een herhaalde toepassing van Luxan ethofumesaat (3 l/ha) in het najaar gaf het beste bestrijdingsresultaat van straatgras. Deze bespuiting gaf ook een redelijke bestrijding van tarweopslag en windhalm en een vrij goede bestrijding van Vulpia. Er was wel enige opbrengstderving ten opzichte van het onbehandelde object (13%), maar de financiële opbrengst was 5% hoger dan bij onbehandeld.
Wanneer verwacht wordt dat op het perceel straatgras, Vulpia en windhalm voorkomen, bieden de volgende bespuitingen een redelijke bestrijding van deze drie onkruidsoorten:

  • Stomp (2,5 l/ha);
  • Boxer (4 l/ha) in het najaar in combinatie met Hussar (0,2 l/ha) in het voorjaar.

Boxer gaf in dit onderzoek een iets betere bestrijding van windhalm en Vulpia dan middel A. Wanneer op het perceel weinig straatgras en/of Vulpia voorkomt, is aanvulling door Hussar niet echt zinvol. Hussar gaf met name een aanvulling op de bestrijding van windhalm. Ethofumesaat gaf een redelijke bestrijding van straatgras, windhalm en tarweopslag, maar deed weinig tegen Vulpia.
Een toepassing van ethofumesaat (5 l/ha) direct na de vorst wordt afgeraden, omdat deze toepassing teveel schade aan het gewas liet zien.

Proef 2004-2005

Op het veld gaf een herhaalde toepassing van Luxan ethofumesaat (3 l/ha) in het najaar de beste bestrijding van tarweopslag. In het afvalpercentage verschilde het aandeel tarwe niet tussen de objecten (resultaten niet weergegeven). Toepassing van 3 l/ha Luxan ethofumesaat direct na oogst dekvrucht gevolgd door een bespuiting van 0,2 l/ha Hussar begin maart gaf de hoogste opbrengst. Dit object verschilde niet significant van de objecten Stomp of Boxer in combinatie met Hussar óf de enkelvoudige objecten met Boxer, Luxan ethofumesaat of Hussar. De objecten Stomp, Boxer of Luxan ethofumesaat in combinatie met Hussar lieten de beste bestrijding van straatgras zien.