Nieuwe onkruidbestrijdingsmiddelen in zaaiuien

Ramrod is niet meer toegelaten in uien. Daardoor is vooral de bestrijding van straatgras een groot probleem geworden. Onlangs is echter het middel Aramo in uien toegelaten. Aramo bestrijdt allerlei grassen, waaronder straatgras. Daarnaast is onderzoek gedaan voor de toelating van een bodemherbicide met een goede werking tegen straatgras.

Inleiding

Onkruidbestrijding is heel belangrijk in zaaiuien, want uien kiemen langzaam en groeien traag. Daardoor krijgt onkruid in het eerste deel van het groeiseizoen vrij spel. Tijdige en grondige onkruidbestrijding is in zaaiuien daarom van het grootste belang. Te laat ingrijpen betekent: méér en groter onkruid en dan wordt afdoende chemische bestrijding heel moeilijk. Als het onkruid slecht bestreden worden, is er een grote kans op opbrengstverlies en veel zaadvorming waardoor onkruidbestrijding in volggewassen er niet eenvoudiger op wordt. Gevolg is dat dan veel (dure) uren handmatig wiedwerk. Er kan in uien geschoffeld worden, maar door de nauwe rijafstanden blijft er veel grond onbewerkt en dus blijft er veel onkruid in de rij staan. Machines als de vingerwieder en de torsiewieder werken wel in de rij, maar veroorzaken in uien teveel gewasschade of laten teveel onkruid staan. Chemische onkruidbestrijdingsmiddelen zijn daarom onmisbaar in de teelt van zaaiuien op niet-biologische bedrijven.

Toegelaten onkruidbestrijdingsmiddelen

De chemische onkruidbestrijdingsmiddelen die in het voorjaar van 2003 in zaaiuien zijn toegelaten staan in tabel 1. Linuron en Legurame worden in uien vrijwel niet gebruikt, omdat er met deze middelen teveel kans is op gewasschade.

>

Bestrijding

Bestrijding voor opkomst

In de praktijk wordt vóór opkomst heel vaak het bodemherbicide Stomp ingezet. Stomp werkt goed tegen een groot aantal onkruiden tijdens de kiemingsfase (zie tabel 2).

De onkruiden die toch opkomen zijn vaak verzwakt, waardoor bestrijding ná opkomst eenvoudiger wordt. Helaas bestrijdt Stomp de meeste grassen niet of onvoldoende en ook onkruiden als kamille en kruiskruid worden niet of nauwelijks bestreden. Stomp werkt vóór opkomst redelijk tegen straatgras, maar is niet afdoende tegen dit onkruid.

Bestrijding na opkomst

Ná opkomst wordt vrijwel altijd een LDS (Lage Dosering Systeem) toegepast. Daarbij wordt afhankelijk van de onkruiddruk per seizoen 2 tot 5 maal gespoten met lage doseringen van de middelen Basagran, Actril, Pyramin, Chloor-IPC of Stomp. Stomp kan niet gemengd worden met Basagran, wegens kans op gewasschade!
Uien zijn vooral in het vlagbladstadium bijzonder gevoelig voor herbiciden. In dat stadium moet geen bestrijding worden uitgevoerd, omdat er dan snel gewasschade ontstaat. Als het gezien de onkruiddruk echt nodig is, kan er vóór het vlagbladstadium - in het kramstadium van de uien - tegen klein onkruid gespoten worden met 0,5 kg Pyramin of met 0,5 liter Stomp. Een andere mogelijkheid in dit gewasstadium is een mengsel van 0,15 liter Basagran en 0,15 liter Actril. Vanaf 3 cm gewaslengte kan gewerkt worden met doseringen van 0,15 tot 0,4 liter Actril en/of met 0,15 tot 0,4 liter Basagran per ha. Basagran en Actril kunnen alleen toegepast worden bij afgeharde gewassen. Bij warm en zonnig weer kunnen deze middelen gewasschade veroorzaken en dan kan beter in de avond gespoten worden. Vanaf 3 cm gewaslengte kan ook een combinatie van Pyramin, Basagran en Actril of de van Stomp, Basagran en Actril worden toegepast.
Chloor-IPC werkt via de grond en presteert daardoor beter onder vochtige en koele omstandigheden. Dit middel verdampt gemakkelijk en daarom moet opgepast worden voor schade aan andere gewassen.
Tegen grassen als duist, wilde haver, hanepoot en raaigras kan Focus Plus, Fusilade of Aramo gebruikt worden. Van deze drie "grassenmiddelen" is Aramo de enige die ook straatgras bestrijdt.

Onderzoek naar nieuwe middelen

Het PPO-AGV heeft enkele jaren toelatingsonderzoek gedaan voor nieuwe middelen in zaaiuien. Middelen die in onderzoek zijn, hebben nog geen toelating en worden daarom hier aangeduid met de letters A en B (vóór opkomst) en X en Y (ná opkomst). Bodemherbicide A bestrijdt grassen als duist, hanepoot en straatgras goed. Daarnaast is het middel sterk tegen breedbladigen als melganzevoet, zwarte nachtschade, muur en kleefkruid. Bodemherbicide B werkt vrij goed tegen straatgras en duist en bestrijdt ook kamille, knopkruid, kruiskruid, zwarte nachtschade en herderstasje. Van de contactherbiciden werkt middel X onder andere goed op herderstasje, zwarte nachtschade, melganzevoet, perzikkruid en muur. Middel Y is heel sterk tegen varkensgras, zwaluwtong, perzikkruid, duizendknoop, melganzevoet en herderstasje, maar is zwak tegen muur. X als Y werken geen van beide tegen grassen.