Nieuwe EU-gewasbeschermingsverordening heeft grote economische gevolgen

Uit onderzoek van Praktijkonderzoek Plant en Omgeving, het Landbouw Economisch Instituut en het IRS blijkt dat een eventuele nieuwe EU-gewasbeschermingsverordening voor Nederland grote economische gevolgen zal hebben. Doordat er in bepaalde gevallen nauwelijks gewasbeschermingsmiddelen overblijven, is voor sommige gewassen een saldoderving van meer dan 50% te verwachten als direct effect. Dit maakt deze teelten in Nederland onrendabel en heeft extreme gevolgen voor de productie en internationale handel in deze gewassen.
In opdracht van LTO Nederland en gefinancierd door Productschap Tuinbouw en Productschap Akkerbouw zijn in augustus-oktober 2008 de economische gevolgen van twee scenario’s onderzocht.

Onderzoek

In de studie zijn twee scenario’s onderzocht die in 2008 op tafel liggen:

1. De EU-Parlementspositie, na eerste lezing van het Gemeenschappelijke Standpunt van Europese Commissie en Raad van ministers -> het ‘EP-cut-off’-scenario;
2. Het Gemeenschappelijk Standpunt van Commissie en Raad van Ministers -> het ‘EC-CMR/ED’-scenario.

De weergegeven economische gevolgen zijn gebaseerd op inschattingen door experts (expert-judgement) binnen PPO en het IRS. Zij hebben per gewas een inschatting gemaakt van de fysieke opbrengstderving bij het resterende middelenpakket in vergelijking met het bestaande middelenpakket. Vervolgens is het effect hiervan op het saldo berekend.

Resultaten

Gewas	Fysieke opbrengstderving	Oorspronkelijk gewassaldo	Nieuw gewassaldo	Afname gewassaldo	Saldoderving
	(%)	(€/ha)	(€/ha)	(€/ha)	(%)
pootaardappelen	15	4.700	3.400	1.300	28
consumptieaardappelen	20	4.200	2.900	1.300	31
wintertarwe	18	700	450	250	36
zaaiuien	53	4.500	400	4.100	91
suikerbieten	36	1.400	445	955	68
spruitkool	100	4.800	0	4.800	100

Gewas	Fysieke opbrengstderving	Oorspronkelijk gewassaldo	Nieuw gewassaldo	Afname gewassaldo	Saldoderving
	(%)	(€/ha)	(€/ha)	(€/ha)	(%)
pootaardappelen	7	4.700	4.100	600	13
consumptieaardappelen	9	4.200	3.600	600	14
wintertarwe	0	700	700	0	0
zaaiuien	33	4.500	1.900	2.500	56
suikerbieten	10	1.400	1.155	245	18
spruitkool	10	4.800	4.000	900	19

Discussie en conclusies

Invloed van EP-cut-off-scenario op gewas en saldo
Uit de studie blijkt dat er door het grote aantal te vervallen middelen binnen dit scenario grote fysieke opbrengstdervingen te verwachten zijn als direct effect. Voor zaaiuien, suikerbieten en spruitkool is de saldoderving meer dan 50%. Dit maakt deze teelten in Nederland onrendabel en heeft extreme gevolgen voor de productie en internationale handel in deze gewassen. Voor pootaardappelen, consumptieaardappelen en wintertarwe is de geschatte opbrengstderving 15 tot 20%. De gewassaldi van deze gewassen nemen bijzonder sterk af, waardoor de rendabiliteit zwaar onder druk komt. Van het verminderde gewassaldo kunnen de vaste kosten niet of nauwelijks meer betaald worden.

Verder vallen er bij het EP-cut-off scenario dusdanig veel stoffen weg, dat voor verschillende resterende gewasbeschermingsmiddelen op termijn problemen met resistentievorming tegen verschillende ziekten, plagen en/of onkruiden te verwachten zijn. Hierdoor zijn deze moeilijk of niet meer te bestrijden zijn. Andere langere termijn effecten zijn onder andere: veronkruiding, een toenemende aaltjespopulatie en een toename van ziekten en plagen waartegen oorspronkelijk toegelaten middelen wel een nevenwerking hadden. Deze langere termijn effecten zijn binnen deze studie niet becijferd, maar kunnen ook grote impact hebben.

Invloed van EC-CMR/ED-scenario op gewas en saldo
Hoewel het aantal stoffen dat binnen dit scenario vervalt veel geringer is dan in het EP-scenario heeft dit voor de meeste teelten toch een grote economische impact. De teelt van zaaiuien wordt economisch niet meer aantrekkelijk. Van het afgenomen gewassaldo kunnen de vaste kosten niet of nauwelijks meer betaald worden. Ook voor pootaardappelen, consumptieaardappelen en suikerbieten is er opbrengstderving en wordt de teelt economisch minder aantrekkelijk. Alleen de rendabiliteit van wintertarwe wordt nauwelijks negatief beïnvloed, hoewel er ook voor deze teelt een paar stoffen wegvallen.

Ook bij het EC-CMR/ED-scenario kunnen langere termijn effecten als toenemende resistentiedruk en toenemende aaltjespopulaties grote impact hebben.