GEWIS: Invloed van opnameperiode en herbevochtiging op de effectiviteit van enkele insecticiden

Het computerprogramma GEWIS (Gewasbescherming En Weer Informatie Systeem) brengt de relatie tussen het weer en de effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen in beeld door het relatieve effect per werkzame stof te berekenen.
In dit onderzoek is getracht de aannames die GEWIS doet voor opnamesnelheid en herbevochtiging (het blad waarop zich insecticide bevindt wordt nat door een vochtige nacht) van insecticiden na te gaan.
Binnen GEWIS wordt gerekend met de opnamesnelheid die per werkzame stof verschilt en wordt er vanuitgegaan dat herbevochtiging géén effect heeft op de werking van het insecticide. De gedachte hierachter is dat het middel dat niet direct na het spuiten wordt opgenomen onder invloed van straling en warmte dusdanig van chemische structuur verandert dat het later, als er de volgende nacht vochtig blad ontstaat, niet alsnog kan worden opgenomen. Uit dit onderzoek is de indruk ontstaan dat met name herbevochtiging toch een positief effect op de werking van het insececticide kan hebben. De resultaten van dit onderzoek zijn inmiddels verwerkt in het adviesprogramma.

Onderzoek

Er werden in 2003 en 2004 elk twee proeven uitgevoerd, waarin in het gewas aardappelen het effect van de opnameperiode (de periode waarin het insecticide opneembaar is door de plant) en herbevochtiging (een dauwnacht) op de effectiviteit van de gebruikte insecticiden werd beoordeeld. In elke proef werden het middel Plenum en AC1502 (een nog niet in aardappelen toegelaten insecticide) getoetst op het effect tegen luizen. Van beide werd een hele en een halve dosering gebruikt. Na het spuiten van de middelen werden in een luizenkooitje 5 volwassen aardappeltopluizen geplaatst (afbeelding 1). 7 En 10 dagen na spuiten werd gekeken hoeveel luizen er nog in leven waren.

Resultaten en Conclusies

Een invloed van de opnameperiode op de werking van de middelen kon zowel in 2003 als in 2004 niet worden vastgesteld.
In de proeven met herbevochtiging gaf een vochtige nacht bij beide middelen een duidelijke verbetering van de effectiviteit (figuur 1).

In beide proeven apart en gemiddeld was het percentage overlevende luizen bij toepassing van Plenum aanvankelijk hoger dan dat bij AC1502. Dit is een gevolg van het werkingsmechanisme van Plenum; luizen stoppen binnen enkele minuten na opname van het middel al met zuigen en vervolgens verhongeren ze.
Het GEWIS-programma is inmiddels aangepast; het houdt nu meer rekening met de gunstige invloed van een dauwnacht volgend op de bespuiting. Overigens geldt nog steeds het advies om insecticiden tegen de avond te spuiten, wanneer de insecten het actiefst zijn. De insecticiden die op de markt zijn hebben immers (bijna) allen ook een contactwerking.