Fungicide Matador nu (= 2002) ook voor graszaadgewassen

Begin 2002 is de toelating van het fungicide Matador in winter- en zomertarwe uitgebreid met de toepassing in graszaadgewassen. Het deugdelijkheidsonderzoek in graszaadgewassen met Matador werd al in de periode 1994 - 1996 uitgevoerd. Doordat de herbeoordeling van één van de actieve stoffen van Matador geruime tijd in beslag nam, duurde het erg lang voordat de uitbreiding van de toelating rond kwam.
Omdat Matador met name bij veldbeemdgras en Engels raaigras in een aantal gevallen effectiever bleek dan de huidige in graszaad toegelaten fungiciden, hetgeen resulteerde in hogere zaadopbrengsten, kan dit fungicide als een belangrijke aanwinst voor de graszaadsector worden gezien.

Inleiding

Tot voor kort waren alleen de fungiciden Corbel en Tilt toegelaten in de teelt van graszaadgewassen. Nieuwere fungiciden die wel in de granen zijn toegelaten, mogen helaas niet in de graszaadteelt worden gebruikt.
Met name zwarte roest in Engels raaigras, die vooral de aren aantast, kan voor grote schade zorgen. De effectiviteit van het veel toegepaste fungicide Tilt tegen deze schimmelziekte valt nogal eens tegen, zodat deze bestrijding niet zelden één of meerdere malen moet worden herhaald hetgeen o.a. uit het oogpunt van kosten en milieubelasting bezwaarlijk is.
Om meer fungiciden in de graszaadteelt toegelaten te krijgen, werd in 1995 door het voormalige PAV in samenwerking met twee gewasbeschermingsmiddelenfirma’s deugdelijkheidsonderzoek met fungiciden gestart in graszaadgewassen. Door het PAV werd onderzoek uitgevoerd in de soorten veldbeemdgras en roodzwenkgras en door de firma’s in Engels raaigras.

Uitvoering onderzoek

Door het PAV werden zowel in 1995 als in 1996 twee proeven uitgevoerd in veldbeemdgras en twee proeven in roodzwenkgras. Door Bayer werd deugdelijkheidsonderzoek o.a. met Matador 375 EC (1 L/ha) uitgevoerd in Engels raaigras (totaal vijf proeven) in 1994 en 1995. De onderzochte fungiciden werden toegepast kort voor bloei van de gewassen.
Naast een onbehandeld object werd als standaard propiconazool toegepast, in de vorm van Tilt gel 62,5 GL (0,2 L/ha) in veldbeemd- en roodzwenkgras en als Tilt 250 EC (0,5 L/ha) in Engels raaigras. In veldbeemdgras werd daarnaast fenpropimorf (Corbel 750 EC, 1 L/ha) als standaard toegepast.

Resultaten

In veldbeemdgras trad in 1995 oranje-strepenroest sterk op. Deze schimmelaantasting werd in de pluim gevolgd door een aantasting door Ascochyta. Matador bleek, in tegenstelling tot de standaarden Corbel en Tilt, in staat om in beide proeven ook de aantasting door oranje-strepenroest in de pluim te bestrijden. Ascochyta werd door de standaarden slechts in één proef bestreden en door Matador in beide proeven. De opbrengstverhoging was na toepassing van Matador dan ook betrouwbaar hoger dan na toepassing van de standaarden Tilt en Corbel (zie tabel 1).

Object	1995 *	1996 *
onbehandeld	1.060	1.870
Corbel	1.220	1.860
Tilt	1.230	1.880
Matador	1.450	1.860

^* : gemiddelde van 2 proeven

De opbrengstverhoging kwam met name tot stand door een verhoging van het duizendkorrelgewicht hetgeen wijst op een betere korrelvulling.
In 1996 was de ziekte-aantasting gering. Er werd een versnelling van het afsterven van het blad waargenomen na toepassing van Matador. Het blad speelt echter voor de zaadvulling van graszaadgewassen een veel minder belangrijke rol dan bij wintertarwe. Er werd in dat jaar geen effect op de zaadopbrengst van een fungicidebespuiting vastgesteld.

In roodzwenkgras trad in 1995 op het blad met name kroonroest en bladvlekkenziekte en in de pluim een lichte aantasting door zwartschimmels op. Ook bij deze soort was de ziekte-aantasting in 1996 gering.
De effectiviteit van de standaard Tilt was in 1995 op kroonroest en zwartschimmels wat sterker dan van Matador. Na toepassing van Matador kwam in één van de proeven wat meer bladvlekkenziekte voor maar stierf in één van de vier proeven het blad minder snel af.
De effecten op de zaadopbrengst zijn in tabel 2 vermeld.

Object	1995 *	1996 *
onbehandeld	930	1.460
Tilt	1.000	1.520
Matador	1.010	1.430

^* : gemiddelde van 2 proeven

In één van de twee proeven trad in 1995 een betrouwbare verhoging van de zaadopbrengst op door de toepassing van Tilt en Matador. In 1996 was dat in één van de twee proeven ook het geval voor Tilt.
Er was geen duidelijk verband tussen de mate van ziekte-aantasting en de hoogte van de zaadopbrengst.
Bij de zaadteelt van deze grassoort lijkt Matador voor Tilt geen aantrekkelijk alternatief.

In Engels raaigras trad zowel in 1994 als 1995 in flinke mate zwarte roest op. In alle proeven resulteerde de toepassing van Matador in een duidelijk betere bestrijding dan standaard Tilt. Matador liet daarbij een langere werkingsduur zien. In één proef in 1995 kwam ook een behoorlijke kroonroestaantasting tot ontwikkeling. Tegen deze ziekte, die veel minder schadelijk is dan zwarte roest, bood Matador evenals Tilt een uitstekende bescherming.
De bestrijding van zwarte roest resulteerde in duidelijke opbrengstverhoging (tabel 3).

Object	1994 *	1995 **
onbehandeld	1.304	1.603
Tilt	1.393	1.667
Matador	1.490	1.813

^* : gemiddelde van 3 proeven
^** : gemiddelde van 2 proeven

Het verschil met Tilt kwam ook in de zaadopbrengsten tot uiting (tabel 3) en was statistisch betrouwbaar in de proeven met de zwaarste aantasting van zwarte roest. Gezien deze resultaten is Matador een goede aanwinst voor de zaadteelt van Engels raaigras.