Brancheorganisatie Akkerbouw logo

Kennisakker.nl

Publicatie datum: 04-03-2010

Effect van verlaagde doseringen op de effectiviteit van fungiciden tegen Phytophthora

Uit diverse onderzoeken is gebleken dat bij de bescherming van het aardappelloof de dosering van het preventieve contactmiddel Shirlan kan worden aangepast aan de resistentie van het aardappelras. Om de effectiviteit van meerdere fungiciden in verlaagde doseringen te testen, startte in 2007 een driejarig onderzoeksproject op 2 locaties.
Door onverwachte weersveranderingen of door het niet tijdig kunnen spuiten is een preventieve bestrijding soms onmogelijk. In voorkomende gevallen is het nodig een curatieve of soms zelfs een eradicatieve (stop)bespuiting uit te voeren. Als onderdeel van dit onderzoek werd in 2009 deze werking van verschillende fungiciden of fungicidencombinaties onderzocht in een pottenproef.

Uit het onderzoek blijkt dat verlaging van de dosering ook bij andere middelen dan Shirlan soms mogelijk is. Een adviesdosering per ras is op basis van het beperkt aantal uitgevoerde proeven moeilijk te geven.
Van diverse middelen is de curatieve en ericidatieve (stop)werking bepaald. Indien al mogelijk worden de gegevens opgenomen in de middelentabel.

Verlaagde doseringen

Inleiding

In diverse [INVALID URL] is gebleken dat bij de bescherming van het loof de dosering van het preventieve contactmiddel Shirlan kan worden aangepast aan de resistentie van het aardappelras. Om de effectiviteit van meerdere fungiciden in verlaagde doseringen te testen, startte in 2007 een driejarig onderzoeksproject op 2 locaties. In deze samenvatting worden de resultaten van de veldproeven van 3 jaar kort besproken.

Consumptieaardappelen, proeven Lelystad

Bij de beide consumptieaardappelrassen had doseringsverlaging van Shirlan geen gevolgen wat betreft loof- en knolaantasting. Wel moet opgemerkt worden dat de mate van aantasting bij de volle dosering in beide rassen zowel in 2008 als in 2009 onacceptabel hoog was in vergelijking met de mate van aantasting na bespuiting met de andere fungiciden.
Voor Infinito, Ranman en Revus geldt dat een doseringverlaging tot 75% qua loofaantasting mogelijk lijkt. Bij meerjarige analyse werd bij een 50%-dosering voor alle drie de fungiciden significant meer loofaantasting gevonden.
Een doseringverlaging van Ranman tot 75% leidde bij Bintje wel tot significant meer knolphytophthora dan bij bespuitingen met de volle dosering. Bij Infinito en Revus was dat niet het geval. Hierbij moet opgemerkt worden dat met Revus meer knolaantasting werd waargenomen dan in een spuitschema met Ranman.
In Agria kwam weinig knolaantasting voor. Vanuit dit perspectief gezien was doseringsverlaging van alle fungiciden mogelijk. Overigens werd er 2 jaar onderzoek gedaan naar het effect van doseringsverlaging op knolphytophthora.
Een adviesdosering per ras is op basis van dit beperkt aantal proeven moeilijk te geven.

Afbeelding 1. Aangetast veldje in Lelystad.

Zetmeelaardappelen, proeven Valthermond

De verschillen in loofaantasting tussen Aveka en Seresta waren gering. Doseringsverlaging van Shirlan, Ranman en Valbon op beide rassen leidde niet tot significant meer Phytophthora-aantasting in het loof. Bij toepassing van Curzate M leidde een doseringsverlaging tot 75% niet tot meer Phytophthora. Een doseringsverlaging van 50% van Curzate M leidde gemiddeld genomen wel tot meer loofaantasting.
Zowel in Aveka als in Seresta kwam nauwelijks knolaantasting voor. Significante verschillen tussen rassen, fungiciden en doseringen werden niet waargenomen. Vanuit dat perspectief is er voor deze rassen meer mogelijk als het gaat om doseringsverlaging. Het aantal proeven is echter beperkt tot drie (voor Valbon 2), zodat een specifiek advies per ras niet te geven is.

Over het algemeen was de mate van aantasting in de consumptierassen hoger dan in de zetmeelrassen. Enerzijds zou dit veroorzaakt kunnen zijn door verschillen in ziektedruk op de beide locaties, anderzijds zou het verschil verklaard kunnen worden door de mate van vatbaarheid voor Phytophthora van de verschillende rassen.

Curatieve en eradicatieve (stop)werking van fungiciden

Inleiding

Binnen het Parapluplan Phytophthora worden mogelijkheden onderzocht om onder praktijkomstandigheden een effectieve en bedrijfszekere bestrijding van P. infestans (en Alternaria) uit te voeren met een lage milieubelasting.
In de praktijk is de strategie erop gericht om de aardappelziekte preventief aan te pakken. Echter, door onverwachte veranderingen in weersomstandigheden of door het niet tijdig kunnen spuiten, is dat soms onmogelijk. In voorkomende gevallen is het nodig een curatieve of soms zelfs een eradicatieve (stop)bespuiting uit te voeren.
Als onderdeel van dit onderzoek werd in 2009 de curatieve en eradicatieve (stop)werking van verschillende fungiciden of fungicidencombinaties onderzocht in een pottenproef.

Curatieve pottenproef

Binnen het Euroblight-netwerk is een gezamenlijk protocol opgesteld voor het testen van de curatieve werking van Phytophthora-fungiciden en gepubliceerd. Dit protocol is voor deze pottenproeven toegepast. Het is bekend dat, hoewel dezelfde methode is toegepast, P. infestans zich verschillend kan gedragen in verschillende experimenten. In deze curatieve pottenproef laten alleen de middelen Infinito en Tattoo C een significante curatieve werking zien. In een soortgelijke, oriënterende proef die eerder in 2009 werd uitgevoerd en in andere proeven had Curzate M wel een significante curatieve werking. In andere proeven laten middelen met propamocarb soms een minder effectieve curatieve werking zien.
Voor een goede waardering van de curativiteit van de verschillende middelen zijn meerdere proeven, onder verschillende omstandigheden nodig.

Eridicatieve pottenproef (stopwerking)

In de eradicatieve proef bleken het volgende middel en de volgende middelcombinaties significant betere resultaten op te leveren dan onbehandeld:

  • Tattoo C
  • Ranman + Curzate M + Ranman adjuvant
  • Ranman + Zetanil solo + Ranman adjuvant
  • Ranman + Infinito + Ranman adjuvant

Deze gegevens zijn gebaseerd op één experiment en kunnen alleen als indicatie worden aangemerkt. Ook hier geldt dat voor een goede waardering meerdere proeven nodig zijn.

Afbeelding 2. Phytophthora-lesies 3 dagen na behandeling met Ranman+Infinito+Ranman adjuvant.