Bestrijding van duist in zomergerst

Al enkele jaren komen er in Groningen problemen voor met duistpopulaties in wintergranen die in meer of mindere mate resistent zijn tegen veel gebruikte herbiciden als isoproturon en chloortoluron en tegen specifieke grassenbestrijdingsmiddelen (de “dimmen” en de “foppen”, waaronder middelen als Puma, Topik, Gallant, Targa, etc). Ernstige veronkruiding met duist heeft in Engeland tot gevolg dat telers in plaats van wintergranen zomergranen gaan telen. In de omgeving van het Oldambt ondervindt men echter ook problemen met duist in de zomergerst. In zomergerst zijn er geen geschikte middelen beschikbaar om duist te bestrijden.

Proefopzet

In overleg met regio Noordoost-Nederland is op grond van de ervaringen in wintertarwe en de contacten met de gewasbeschermingsmiddelenindustrie een selectie van potentieel interessante middelen in zomergerst gemaakt. Op proefboerderij Ebelsheerd zijn in 2002 en 2003 deze middelen in een veldproef getest.
De omvang en de mogelijkheden van het vóórkomen van duistproblemen in zomergerst zijn d.m.v. een enquête bij telers geïnventariseerd.

Resultaten

In 2002 gaf een bespuiting met één van de werkzame stoffen, zowel vóór als na opkomst, een bestrijdend effect van de duist. Een van de gewasbeschermingsfirma’s is bezig met een aanvraag voor toelating in zomergerst van een middel met deze werkzame stof. Dit (lichte) effect werd echter in de proef van 2003 niet teruggevonden. In dit 2e jaar van onderzoek was de bezetting van duist op het proefveld echter erg heterogeen en konden er geen (betrouwbare) conclusies worden getrokken.
In 2002 is een enquête verzonden aan zomergersttelers in het Noordoosten van het land. Ongeveer 200 van de ruim 700 aangeschreven telers hebben gereageerd. Van de telers die reageerden bleek 45% geen problemen met duist te hebben, in geen enkel gewas. Dit waren vooral telers op dalgrond. Bij de 55% die wel problemen hadden was dit bij slechts enkelen een specifiek probleem in zomergerst. In 90% van de gevallen ging het om een duistprobleem op het hele bedrijf. Gewassen waar de meeste problemen met duist voorkwamen waren wintertarwe (70%) en suikerbieten (15%). De meeste telers die problemen hadden of verwachtten spoten een non-selectief herbicide voor het zaaien.

Conclusies

Er lijken weinig perspectieven voor een effectieve bestrijding van duist in zomergerst. De geteste herbiciden hebben wel enig effect, maar geven een onvoldoende bestrijding. Er zijn ook (nog) geen middelen toegelaten. Doodspuiten voor het zaaien en een intensieve grondbewerking bij de zaaibedbereiding lijken de belangrijkste maatregelen om duist in zomergerst tegen te gaan. Of in aanvulling hierop ook nog (nieuwe) middelen nodig zijn, zal in 2004 worden nagegaan.